ฟังก์ชันสภาวะ (state function) คือ สมบัติที่ถูกกำหนดโดยสภาวะของระบบ (state of a system) ซึ่งขึ้นอยู่กับสภาวะเริ่มต้นและสภาวะสุดท้ายของระบบเท่านั้น โดยไม่สนใจว่าการเปลี่ยนแปลงนั้นจะเกิดผ่านวิธีใด

        สภาวะของระบบจะขึ้นอยู่กับสมบัติมหภาคที่เกี่ยวข้องทั้งหมด เช่น องค์ประกอบ พลังงาน อุณหภูมิ ความดัน และปริมาตร ซึ่งเราเรียกสมบัติมหภาคเหล่านี้ว่าเป็น ฟังก์ชันสภาวะ


แล้วสมบัติมหภาคนี้ประกอบด้วยอะไรบ้าง ?

 

ตัวอย่างของฟังก์ชันสภาวะ

          นักปีนเขา 2 คนเริ่มปีนเขาที่จุดเดียวกัน แต่ใช้เส้นทางในการปีนต่างกัน ท่านคิดว่า เมื่อนักปีนเขาปีนไปบนยอดเขาได้สำเร็จ นักปีนเขาทั้ง 2 คน จะมีพลังงานศักย์เท่ากันหรือไม่ อย่างไร ?

          เมื่อนักปีนเขาปีนไปบนยอดเขาได้สำเร็จและยืนอยู่ที่จุดเดียวกัน นักปีนเขาทั้ง 2 คน ต่างก็มีพลังงานศักย์เท่ากัน เพราะว่าพลังงานศักย์ที่ว่าเกิดจากแรงดึงดูดของโลก ซึ่งนักปีนทั้ง 2 คน ต่างก็ถูกกระทำเนื่องจากแรงดึงดูดของโลกเท่ากัน ไม่ว่าเขาจะใช้วิธีใดก็ตาม เราจึงกล่าวได้ว่า พลังงานศักย์ (รวมทั้งพลังงานอื่นๆ) เป็นฟังก์ชันสภาวะ